در سال ۱۳۹۴ (۲۰۱۵-۲۰۱۶ میلادی)، روزنامه معتبر “فرصت امروز” در چندین نوبت، میزبان گفتگوهای تخصصی با مدیر عامل آنتیک، مشاور ارشد وقت در زمینه راه‌اندازی و بهره‌برداری مراکز خرید و مدیرعامل فعلی آنتیک بود. این مصاحبه‌ها، که در دورانی کلیدی از رشد صنعت مراکز خرید در ایران انجام شد، به بررسی چالش‌ها، راهکارها و اصول علمی حاکم بر ایجاد و مدیریت موفق این مجموعه‌های تجاری-اجتماعی می‌پرداخت. بازخوانی این دیدگاه‌ها، که سال‌ها پیش از تأسیس آنتیک مطرح شده‌اند، نشان‌دهنده عمق دانش، تجربه و نگاه آینده‌نگر ایشان به این صنعت پویا است.
۱. مرکز خرید؛ یک “موجود زنده” نیازمند نگرش علمی
یکی از کلیدی‌ترین مفاهیمی که مدیران آنتیک در مصاحبه خود با “فرصت امروز” (مورخ ۵ شهریور ۱۳۹۴) بر آن تاکید داشتند، نگرش به مرکز خرید به عنوان یک “موجود زنده” است. ایشان توضیح دادند که ایجاد و بهره‌برداری موفق از یک مرکز خرید، صرفاً با داشتن سرمایه و زمین امکان‌پذیر نیست، بلکه نیازمند یک رویکرد کاملاً علمی از مرحله انتخاب محل و مطالعات امکان‌سنجی گرفته تا طراحی، ساخت، چینش صنوف، برندینگ، و بهره‌برداری نهایی است.
ایشان اشاره کردند که “علم مراکز خرید” دانشی به‌روز است که به تازگی وارد ایران شده و حتی صحبت از تدریس آکادمیک آن نیز مطرح بوده است. از این منظر، حضور متخصصان و مشاوران آگاه از ابتدای پروژه در کنار کارفرما، امری ضروری است.
- تجربه مشتری، محور اصلی: مدیران آنتیک تاکید کردند که مراکز خرید امروزی باید به مثابه “خانه دوم مشتریان” باشند. این حس وفاداری تنها زمانی ایجاد می‌شود که مشتری به تمامی جنبه‌های مرکز خرید، از کیفیت کالاهای ارائه‌شده و خدمات گرفته تا پاکیزگی، امنیت، و حتی جزئیاتی مانند نوع سنگ کف و موسیقی در حال پخش، اعتماد کند.
- اهمیت چینش صنوف (Tenant Mix): یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت، “چینش صحیح و علمی صنوف” در واحدهای تجاری است. این چینش باید بر اساس فرمول‌های خاص و مطالعات دقیق بازار صورت گیرد تا ضمن تأمین تنوع کالایی، از برهم خوردن توازن مشتریان و حضور برندهای نامناسب جلوگیری شود.
- نقش معماری و برندینگ: معماری کلی مرکز خرید، اولین مولفه‌ای است که با مشتری ارتباط برقرار کرده و می‌تواند تصویری خوشایند در ذهن او ایجاد کند. این امر در کنار برندینگ صحیح و رعایت آیین‌نامه‌های داخلی توسط تمامی کاربران تجاری، به شکل‌گیری هویت و برند مرکز خرید کمک می‌کند.
۲. دلایل شکست مراکز خرید از منظر جذب برندها
در گفتگوی دیگری با “فرصت امروز” (مورخ ۲۰ اسفند ۱۳۹۴)، مدیر عامل آنتیک به بررسی “دلایل شکست مراکز خرید از منظر جذب برندها” پرداختند. ایشان این سوال کلیدی را مطرح کردند که چگونه یک مرکز خرید می‌تواند انتظار جذب برندهای معتبر داخلی و بین‌المللی و پاخور بالای مشتریان را داشته باشد؟ پاسخ ایشان مجدداً بر اهمیت رویکرد علمی و مطالعات دقیق پیش از ساخت و در حین بهره‌برداری بود. عواملی چون عدم انجام مطالعات صحیح در مورد ترکیب صنوف، طراحی نامناسب معماری، و فقدان برنامه‌ریزی مدون برای بازاریابی و جذب برند، می‌تواند منجر به عدم استقبال برندها و در نتیجه کاهش ارزش افزوده و شکست مرکز خرید شود.
ایشان تاکید کردند که یک مرکز خرید حرفه‌ای، برای جذب و حفظ برندهای معتبر (به‌ویژه برندهای بین‌المللی که خواهان حضور در مراکز خرید با حداقل ۱۰ برند موفق بین‌المللی دیگر هستند)، باید زیرساخت‌ها و انتظارات آن‌ها را برآورده سازد و صرفاً به پر کردن فضاها اکتفا نکند.
۳. توجیه اقتصادی ساخت مراکز خرید در شهرهای کوچک
در ادامه تحلیل‌های خود در روزنامه “فرصت امروز” (مورخ ۲۰ اسفند ۱۳۹۴)، مدیر عامل آنتیک به موضوع چالش‌برانگیز “ساخت مرکز خرید در شهرهای کوچک” و توجیه اقتصادی آن پرداختند. ایشان با صراحت بیان کردند که “یک مرکز خرید تخصصی نیازمند حداقل ۵۰ هزار متر مربع زیربنا و پوشش جمعیتی یک میلیون نفر در شعاع ۲۰ دقیقه‌ای است. با این تفاسیر، ساخت مرکز خرید در شهرهای کوچک توجیه اقتصادی ندارد.”
ایشان هشدار دادند که سرمایه‌گذاری در این حوزه بدون انجام مطالعات دقیق کارشناسی و در نظر گرفتن عواملی چون تراکم جمعیت، قدرت خرید مردم منطقه، و شعاع دسترسی، می‌تواند منجر به شکست پروژه شود. به گفته ایشان، در شهرهای کوچک، تمرکز بر توسعه جاذبه‌های محلی و مراکز خرید متناسب با نیاز و مقیاس جمعیتی، منطقی‌تر از احداث مجتمع‌های تجاری بزرگ و بدون توجیه است.
اهمیت تجارب بین‌المللی و تخصص
در طول این گفتگوها، بارها به اهمیت بهره‌گیری از دانش روز دنیا و تجارب بین‌المللی اشاره شد. مدیر عامل آنتیک با اشاره به سوابق خود از جمله کسب مدارک تخصصی از انجمن بین‌المللی مراکز خرید (John T. Riordan) و همکاری با شرکت‌های بین‌المللی، بر لزوم استفاده از متخصصین و مشاورین کارآزموده در تمامی مراحل پروژه‌های مراکز خرید تاکید کردند.
نتیجه‌گیری: رویکردی که امروز در آنتیک متبلور است
مرور این مصاحبه‌ها و تحلیل‌های کارشناسی مدیر عامل آنتیک در سال ۱۳۹۴، نشان‌دهنده بینش عمیق و شناخت دقیق ایشان از پیچیدگی‌ها و ظرایف صنعت مراکز خرید، سال‌ها پیش از آنکه آنتیک را بنیان نهند، می‌باشد. این دیدگاه علمی، تاکید بر مطالعات دقیق، توجه به تجربه مشتری، و درک صحیح از اصول برندینگ و مدیریت بهره‌برداری، امروز به عنوان اصول بنیادین در تمامی خدمات و پروژه‌های آنتیک جاری و ساری است و به مشتریان این مجموعه اطمینان می‌دهد که با تیمی متخصص، باتجربه و آینده‌نگر همکاری می‌کنند.
